„ცივი ნისლი“. აეროზოლური წვრილდისპერსიული თუ შეშხურებითი მეთოდოლოგიით ჩატარებული დეზინფექცია: რომელია უკეთესი და არის თუ არა განსხვავება?
აეროზოლები ფართო თემაა, მაგრამ ამ სტატიაში ჩვენ შევეხებით შენობის დეზინფექციისთვის გამოყენებულ წვრილ აეროზოლებს და ასევე შევეცდებით განვმარტოთ ისეთი ტერმინები, როგორიცააა ტერმინებთან “აეროზოლური დამუშავება” და “შეშხურება”.
აეროზოლური დეზინფექცია ეფუძნება თხევადი სადეზინფექციო ხსნარის – წვრილ აეროზოლად გადაქცევის პრინციპს.
აეროზოლები ხშირად კლასიფიცირდება მათი ფორმირების რეჟიმის, კონცენტრაციის, ნაწილაკების ზომისა და რიგი სხვა პარამეტრების მიხედვით. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია ფორმირების მეთოდი – კერძოდ, დისპერსიული, რომელიც თავისთავად განაპირობებს აეროზოლური დამუშავების ნაწილაკების ზომას. დისპერსია ( ნაწილაკების ზომა) პირდაპირ გავლენას ახდენს აეროზოლების შეღწევადობაზე და შედეგად დეზინფექციის ხარისხზე.
არსებობს სხვადასხვა ტიპის დისპერსია. ყველაზე მცირე და ეფექტური – მერყეობს 3,5-დან 10 მიკრონამდე. ასეთ აეროზოლს აქვს საკუთარი მარკეტინგული სახელი “მშრალი/ ნისლი” ან “ცივი ნისლი”. არ არსებობს ოფიციალური განმარტება ტერმინის “მშრალი/ცივი ნისლი” და ეს ფორმულირება სხვადასხვა მწარმოებლის მიერ გამოიყენება სხვადასხვა გზით, მაგრამ არსებობს აეროზოლების ძირითადი თვისებები.
რატომ მშრალი?
ფაქტია, რომ “მშრალი ნისლის” ნაწილაკების ზომა იმდენად მცირეა, რომ არ არის ჩვეულებრივი “დასველების” ეფექტი და ჰაერში ასეთი აეროზოლი ჩვეულებრივ ნისლს ჰგავს. მეთოდის კონცეფცია არ არის სველი გარემოს შექმნა. გარდა “მშრალი ნისლის”აეროზოლებს, რა თქმა უნდა, აქვთ სხვა დისპერსიაც: ნაწილაკები შეიძლება განსხვავდებოდეს ზომით, მაგალითად, 10-50 მიკრონი.
რა არის შეშხურება?
ყველაზე ხშირად, შეშხურება გაგებულია, როგორც მორწყვა, რომლის ნაწილაკები მერყეობს 50 -100 მიკრონს შორის, რაც ბევრად აღემატება იმავე “მშრალი ნისლის” ნაწილაკების ზომებს. ასეთ პირობებში იქმნება ნოტიო გარემო და „დასველების“ ეფექტისგან თავის დაღწევა ვერ ხერხდება.
მეთოდები, რომლებიც შეიძლება განისაზღვროს, როგორც შეშხურება, გამოიყენება სხვადასხვა სფეროში. მაგალითად, მედიცინაში ანთების სხვადასხვა პროდუქტების მოსაშორებლად (ჩირქი, ტოქსინები და ა.შ.), მიკროფლორის სასიცოცხლო აქტივობის ჩახშობა, ქსოვილების რეგენერაციის პროცესების სტიმულირება და მცირე უცხო სხეულების გამორეცხვა.ეს მეთოდი ზოგადად გამოიყენება ზედაპირების დეზინფექციაში , სადაც ნაწილაკების შესაბამის ზომა არ დააზიანებს დასამუშავებულ ზედაპირებს.
ვინაიდან შეშხურებისას წარმოიქმნება საკმაოდ დიდი და მძიმე წვეთები, ისინი დიდხანს არ ჩერდებიან ჰაერში და უბრალოდ ვერ ახერხებენ თანაბრად შეავსონ დამუშავებული ტერიტორიის მთელი მოცულობა. წვრილ აეროზოლებს განსხვავებული სურათი აქვთ: ჰაერის სრულად ზედაპირების დეზინფექციისთვის „ნისლების“ გამოყენების შესაძლებლობა მათი ერთ-ერთი უპირატესობაა.
სტატიაში „Evaluation of a Dry Fogging System for Laboratory Decontamination “ მოყვანილია ანალიზი, სადაც დასკვნით ნაწილში დადასტურებულია, რომ „მშრალი ნისლის“ ნაწილაკების ზომა იმდენად მცირეა და არ აქვს ე.წ „დასველების ეფექტი“, რაც ხდის ამ მეთოდოლოგიას უსაფრთხოს ელექტრონიკისთვისაც კი და შეიძლება იყოს გამოიყენებული სხვადასხვა ელექტრონულდ აღჭურვილი ლაბორატორიული ოთახების დეზინფექციისთვის.
სხვადასხვა აეროზოლები გამოიყენება დეზინფექციისთვის არა მხოლოდ მედიცინაში, არამედ სხვა სფეროებშიც. მათ შორის, მაგალითად, კვების მრეწველობა და ა.შ
ბოლო დროს ასევე გაიზარდა ინტერესი მეფრინველეობის ინდუსტრიაში დეზინფექციის მსგავსი მეთოდების მიმართ. აქ ერთ-ერთი მთავარი ამოცანაა აქტიური ნივთიერების კარგი ერთგვაროვანი განაწილების მიღება დამუშავებულ ზონაში, ასევე ძნელად მისადგომი ადგილების დამუშავება.
წვრილი აეროზოლების გამოყენება ასევე ფასდება, როგორც უფრო ეკონომიური გამოსავალი დიდი ტერიტორიების დასამუშავებლად, როგორიცაა სასაწყობო მეურნეობები, მეფრინველეობის სახლები და ა.შ.
ამ მეთოდოლოგიის გამოყენება განაპირობებს სადეზინფექციო საშუალების მინიმალური საჭირო რაოდენობის გახარჯვასთან ერთად მცირე შრომითი რესურსების და შესაბამისად დეზინფექციის საერთო ღირებულების ოპტიმიზაციას.